Polecają: D. Ducret, E. Hecht

Ostatnie dni dyktatorów

Znak Horyzont

Cena: 39 zł

Książkę wydaną w Polsce przez Znak Horyzont polecają Diane Ducret, autorka bestsellerowych i niezmiernie ciekawych dwóch tomów „Kobiet dyktatorów", oraz Emmanuel Hecht, redaktor prowadzący dział literatury w „L'Express".

To zbiór krótkich esejów wielu autorów, są wśród nich zarówno naukowcy (m.in. Jean-Paul Bled, Philippe Comte, Pierre Journoud, Claude Quétel), jak i dziennikarze oraz redaktorzy „L'Express". W swoich tekstach napisali nie tylko o ostatnich chwilach najbardziej znanych dyktatorów (m.in. Hitler, Mussolini, Kim Dzong Il, Pol Pot, Saddam Husajn), ale także o tych mniej zakorzenionych w świadomości przeciętnego europejskiego czytelnika (m.in. Manuel Noriega z Panamy, Idi Amin Dada z Ugandy, znany jako „ostatni król Szkocji", Reza Pahlawi z Iranu, Mobutu Sese Seko z Zairu-Konga).

Warto przytoczyć parę fragmentów: „Po fakcie człowiek żałuje tylko, że był za dobry" – wycedził Adolf Hitler, gdy z Ewą Braun ślubowali sobie nie tyle dozgonną miłość, co wspólne samobójstwo. Gdy cyjanek zaczął krążyć w ich żyłach, ona pierwsza osunęła się na ziemię. Mimo zażycia śmiertelnej dawki trucizny, chwilę później Hitler strzelił sobie w głowę. Czy aż tak bardzo chciał być pewny, że nie dostanie się żywy w ręce aliantów? Ostatnia noc Mussoliniego z piękną kochanką. Czy podejrzewał, że prosto z satynowej pościeli trafią na stację benzynową, gdzie zawisną głowami w dół? Przecież mógł uciec, miał tyle okazji. Nad jeziorem Como zawsze wpadał w melancholię. „Czekam na ostatni akt tragedii" – wypalił w ostatnim z wywiadów. Zdradzony przez ochroniarza i wyciągnięty siłą z kanału Kaddafi, który, wymachując swym złotym pistoletem, woła do gromadzącego się wokół niego tłumu: „Wystarczy już. Czego ode mnie chcecie?". Jak pisze we wstępie Christian Makarian, „Śmierć tyrana nie jest tylko faktem historycznym, ale także pewnym znacznikiem na osi czasu, wymagającym głębszej refleksji". Lektura „Ostatnich dni dyktatorów" do takiej właśnie refleksji zmusza czytelnika, który nie tylko poznaje szczegóły przełomowych zdarzeń, ale też ich konsekwencje. Bardzo polecam.

Książka do kupienia w księgarni: www.u-sklep.pl

Joanna Szwechłowicz

Tajemnica szkoły dla panien

Prószyński i S-ka

Cena: 32 zł

Powieść z pogranicza obyczajówki osadzonej w realiach II RP i kryminału w stylu retro. Joanna Szwechłowicz, doktorantka w Instytucie Literatury Polskiej UW (językowa erudycja autorki nie powinna więc dziwić), napisała błyskotliwą i pełną czarnego humoru opowieść o... młodych kobietach dwudziestolecia międzywojennego.

„26 listopada 1922 roku, Mańkowice w dawnym zaborze pruskim. W szkole dla dziewcząt wybucha skandal. Jedna z podopiecznych powiesiła się! Ciało znajduje Łucja Kalinowska, niespełna trzydziestoletnia nauczycielka przyrody. Śledztwo prowadzi podkomisarz Hieronim Ratajczak, wielbiciel landrynek od Fuchsa. Nie jest on typowym rzutkim i podejrzliwym detektywem. Raczej prowincjonalnym koniunkturalistą, który dotąd skupiał się na poszukiwaniach skradzionych worków z cukrem i wolałby, aby tak zostało. Zagadka śmierci Marianny Szulc jest mu zdecydowanie nie na rękę, zwłaszcza że w sprawę zdają się być wplątane najważniejsze osoby może nie w państwie, ale na pewno w Mańkowicach dyrektor szpitala Korman i zięć burmistrza Zuber, jednocześnie dyrektor gimnazjum męskiego. Po kilku dniach tajemnicze wydarzenia nabierają tempa i zaczynają wpływać na losy szkoły i wszystkich mieszkańców miasteczka, w tym Łucji" – tak w skrócie fabułę „Tajemnicy szkoły dla panien" opisuje wydawca. Dobrą powieść można rozpoznać po pierwszych jej zdaniach i tu Szwechłowicz nie zawodzi: „Nos był jednoznaczny. Ani przybliżanie się do lustra, ani patrzenie na siebie pod różnymi kątami nic Łucji Kalinowskiej nie dawało. Wujek Jakub jak malowany. Nie była to dobra prognoza na przyszłość, zważywszy, że już w wieku lat pięćdziesięciu pan Stadnicki był w zasadzie jednym wielkim nosem. A potem zmarł na gruźlicę"... A dalej jest tylko lepiej. Zapewne nieco mitologizujemy czas II Rzeczypospolitej, ale bez wątpienia fascynacja tamtym okresem w dziejach Polski narasta (o czym obszernie pisałam w marcowym wydaniu „Uważam Rze Historia"). Niemniej kolejne książki osadzone w tamtych realiach mogą liczyć na spore zainteresowanie czytelnicze.