Niektóre firmy szkoleniowe proponują produkcję gier zaprojektowanych indywidualnie dla danego klienta. To doskonałe rozwiązanie, jednak zwykle dość kosztowne.

Szkoleniowe RPG

Najprostszą i najczęściej spotykaną, a także najtańszą opcją są gry fabularne. Większość trenerów dysponuje własnym pakietem zabaw edukacyjnych. Ze względu na łatwość ich zastosowania i brak licencji są wykorzystywane na tak wielu szkoleniach, że często nie są ani zaskakujące, ani odkrywcze dla uczestników. Jedną ze starszych i najbardziej popularnych jest „Katastrofa lotnicza”. Spotkałam się z nią w kilku mutacjach: „Katastrofa w Kanadzie”, „Katastrofa na pustyni”, a nawet „Katastrofa na Księżyciu”. Scenariusze podobno opracowane zostały przez specjalistów od survivalu. Gra ma rozwijać m.in. umiejętność współpracy w zespole, podejmowania decyzji i ustalania priorytetów. Niekiedy pomaga też wyławiać z grupy osoby o wyższych zdolnościach przywódczych. Gracze mają sobie wyobrazić, że są jedynymi ocalałymi z katastrofy lotniczej. Mają do dyspozycji zestaw przedmiotów, które udało im się odzyskać z wraku. Zadaniem uczestników jest zadecydowanie o działaniach grupy po katastrofie i uporządkowanie ocalałych przedmiotów według ich przydatności. Scenariusz jest bardzo krótki – do 2 godzin. To pozornie proste zadanie ma jednak wiele wymiarów, które można interpretować w różnych płaszczyznach. Słabością tej gry jest jej popularność. Uczestnik szkolenia otrzymuje na końcu klucz do rozwiązania zadania i gra przestaje być powtarzalna. Podobnie jest w wypadku innej zbyt często eksploatowanej gry fabularnej – „Rozbitkowie na bezludnej wyspie”. Stała się ona zmorą szkoleń, a nie edukacją zabawą.

Gry scenariuszowe są najprostsze do zastosowania i najtańsze. Emocjonujące, ciekawe, dla doświadczonych uczestników szkoleń są doskonałą formą rozrywki. Wprawdzie przez powtarzalność schematu często tracą wartość edukacyjną, ale ankiety poszkoleniowe wyglądają doskonale. Kreatywne firmy szkoleniowe są w stanie stworzyć niepowtarzalne, wciągające scenariusze i prowadzić rozgrywki nawet przez dwa dni. Inteligentna narracja i dobre osadzenie uczestników w rolach może sprawić, że takie szkolenie będzie niezapomnianym wydarzeniem, niezależnie od walorów edukacyjnych

Lekcja na całe życie

Dobrym grom szkoleniowym towarzyszy niekiedy zjawisko wyeksploatowania. To bardzo pożądany objaw, który świadczy o tym, że kompetencje zostały zdobyte i rola gry się zakończyła. Typowym przykładem jest „Cashflow”, gra planszowa rozwijająca inteligencję finansową. Została stworzona na podstawie idei zawartych w książce Roberta Kiyosaki „Bogaty ojciec, biedny ojciec”.

Pierwsze rozgrywki są bardzo interesujące. Później następuje faza fascynacji inwestowaniem, obrotem pieniędzmi i wydostawaniem się z wyścigu szczurów. Po zdobyciu umiejętności w tym zakresie gra zaczyna jednak nudzić. Oznacza to, że spełniła swoje zadanie. Nawet druga odsłona – „Cashflow 202”, z rozszerzonymi możliwościami inwestowania – nie przykuwa uwagi na długo, ponieważ mechanizmy inwestowania i budowania dochodu pasywnego bardzo szybko stają się naturalną kompetencją gracza. Na tym etapie losowość pozostałej części gry nie jest już atrakcyjna. Dzięki „Cashflow” rzesze młodzieży i dorosłych przyswajają pojęcia znane inwestorom, mechanizmy i narzędzia finansowe, doświadczają w grze, czym jest pułapka klasy średniej i jak z niej uciec. To lekcja, której nie muszą już powtarzać.

Gry komputerowe

Wyprodukowanie gry komputerowej mającej na celu edukację w firmie jest bardzo kosztowne. Firmy doradcze i szkoleniowe wykupują licencje na zastosowanie różnego rodzaju gier w procesie edukacji. Zwykle są one niedostępne dla użytkownika z ulicy i trudno dokonać ich prezentacji. Znacznie łatwiej jest pokazać na stronie internetowej planszówkę lub karciankę, by zachęcić klientów porządnym wykonaniem i apetycznymi kolorami.