Berlin 50 lat temu nazywany był najniebezpieczniejszym miejscem na ziemi. Świat obawiał się, że spór o podzielone między Zachód a Sowiety miasto doprowadzić może do wojny atomowej. Jednocześnie Berlin Wschodni był najdziwniejszym miastem w komunistycznym bloku. Można tu było bez żadnych zezwoleń wsiąść do metra lub przejść piechotą i nagle znaleźć się pod władzą zachodnich mocarstw.  Tą drogą np. jeszcze w 1953 roku uciekł na Zachód pułkownik UB, Józef Światło.

Ten nietypowy stan rzeczy był ostatnią pamiątką po koalicji antyhitlerowskiej. Podział stolicy III Rzeszy między USA, Wielką Brytanię, Francję i ZSRR przeprowadzony w Poczdamie wynikał z przekonania, że po okresie denazyfikacji mocarstwa zadecydują o kształcie nowych Niemiec. Może neutralnych, może zdemilitaryzowanych, ale zachowujących formułę jednego państwa. A jednak już w 1948 r. Stalin podjął próbę wypchnięcia zachodnich państw z Berlina za pomocą blokady. Zachód wygrał tę rozgrywkę, a niedługo potem w 1953 r. Sowieci stanęli wobec robotniczego buntu w NRD przeciwko władzy. Moskwa musiała spuścić z tonu, a zachodni berlińczycy dumni z przetrzymania sowieckiej blokady żartowali, że są mieszkańcami „najpiękniejszej wyspy na Morzu Czerwonym”.