Na parapecie okna siada urządzenie wielkości dwóch centymetrów wyglądające jak owad. Co może widzieć oko takiego mechanicznego owada zaliczanego do grupy bezzałogowców?

Takie urządzenie daje możliwości zbliżone do przeciętnej kamery. Dodatkowo możliwe jest ustalenie położenia własnego oraz położenia obiektu zainteresowania, czyli tego, który jest właśnie obserwowany. Od takiego mechanicznego owada otrzymujemy komplet informacji, np. czym jest to, co widzimy, jak to zaklasyfikować i gdzie się znajduje.

W jakie urządzenia mogą być wyposażone bezzałogowce?

W sensory przeznaczone do obserwacji. To mogą być kamery działające w różnych zakresach widmowych – w zakresie światła widzialnego, lub kamery termowizyjne.

A czujniki ciepła, zapachu, skaner sieci Wi-Fi?

Także mogą zostać zainstalowane. Chociaż częściej wykorzystywane są radary, które pozwalają na obserwację obiektów na ziemi w nieprawdopodobnie dużej rozdzielczości, z dokładnością do kilku centymetrów. Radary są o tyle konkurencyjne wobec kamer, że działają bez względu na warunki pogodowe. Kamery termowizyjne lub kamery działające w świetle dziennym nie widzą przez chmury. Inne urządzenia rozpoznawcze instalowane na bezzałogowcach latających mogą służyć do tzw. rozpoznania radio-elektronicznego, czyli np. skanowania sieci Wi-Fi. Sprzęt używany przez wojsko jest jednak bardziej wyrafinowany. Na bezzałogowcach instalowane są urządzenia do detekcji sygnałów o niskim poziomie, a także do rozpoznania zawartości przekazywanych komunikatów. Można też lokalizować źródła tej informacji, czyli np. ustalić położenie radiostacji, która emituje sygnał. Kolejne urządzenia rozpoznawcze to czujniki skażeń biologicznych lub chemicznych.

Bezzałogowce służą tylko do obserwacji czy mogą także dostarczyć jakieś urządzenie w trudno dostępne miejsce, np. w czasie akcji ratunkowej?

Jak najbardziej jest to możliwe. Bezzałogowce mogą przenosić niewielkie ciężary. To mogą być np. szczepionki. Za pomocą drona można coś dostarczyć w rejony, gdzie z powodu bezpieczeństwa nie można wysłać człowieka.

Dron może zostać wykorzystany np. w czasie klęsk żywiołowych.

Dokładnie tak. Nasz bezzałogowiec FlyEye był używany do inspekcji wałów przeciwpowodziowych. Posiada kamerę termowizyjną, która pozwala dojrzeć w paśmie podczerwieni zmiany w strukturze wałów.

Jak daleko mogą lecieć i z jakiej wysokości mogą zbierać informacje drony?

To zależy od ich wielkości. Na przykład amerykański Global Hawk ma praktycznie nieograniczony zasięg, w powietrzu może przebywać ponad dobę. Do tego ma satelitarne łącze emisji danych, więc może przekazywać przez cały czas informacje. Jest większy niż niejeden samolot załogowy. Najmniejsze bezzałogowe platformy latające są wielkości owada.

W USA 75 proc. bezzałogowców służy w armii, u nas też najczęściej są wykorzystywane w wojsku?

W Polsce, biorąc pod uwagę stronę czysto formalną, 100 proc. bezzałogowców jest używane przez armię. Dzieje się tak z tego powodu, że obecne prawodawstwo praktycznie nie otwiera przestrzeni powietrznej dla dronów latających w obszarze zastosowań cywilnych. Dopiero ostatnia nowelizacja ustawy – Prawo lotnicze uznała istnienie takiego bytu, jakim jest bezzałogowy statek powietrzny. Na razie jednak nie funkcjonują rozporządzenia wykonawcze, które mogłyby sankcjonować loty bezzałogowców poza specjalnymi, wydzielonymi segmentami przestrzeni powietrznej.

Nie ma takiej możliwości, aby np. firma ochroniarska wykorzystywała bezzałogowiec do zbierania informacji o jakiejś grupie osób?

Jest to potencjalnie możliwe, ale aby to zrobić legalnie, trzeba spełnić kilka warunków. To zaś sprawia, że jest to mało uzasadnione biznesowo. Aby wykonać legalnie taki lot w przestrzeni pozawojskowej np. klasy D, która należy do poligonów wojskowych, firma ochroniarska musiałaby po uzgodnieniach z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej wydzielić określoną strefę powietrzną na czas lotu rozpoznawczego i ogłosić to innym użytkownikom przestrzeni powietrznej.