Nie jest zbyt lubiany przez środowisko teatralne. Nikt nie kwapi się, aby o nim rozmawiać, choć wielu ceni jego sceniczne osiągnięcia. Jego talent i autorytet ciężko podważyć, podobnie jak wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu Laboratorium Dramatu. Jednak ostatnie pół roku wyjątkowo rozgrzało atmosferę wokół Tadeusza Słobodzianka. Kiedyś krytyk teatralny, potem reżyser i dramatopisarz, laureat Nagrody Literackiej Nike w 2010 r. za „Naszą klasę" i wystawiany na świecie twórca w kilka miesięcy został w stolicy teatralnym magnatem. Obecnie jest dyrektorem Teatru na Woli, Teatru Dramatycznego oraz Laboratorium Dramatu, a od niedawna, z pomocą kuratorów, kieruje także Warszawskimi Spotkaniami Teatralnymi. I to wcale nie tegoroczny dobór repertuaru, który z karkołomnego wydarzenia kulturalnego uczynił przypadkowy zlepek sztuk, budzi największe kontrowersje. Krzyk rozchodzi się o nagły rozmiar władzy Słobodzianka, przez który, zdaniem środowiska, polski teatr stracił, co miał najcenniejsze: różnorodność.

Car Slobodan

W środowisku jednym tchem z zasługami wymienia się jego trudny charakter, konfliktowe zachowanie, twardą rękę, ostry język, niechęć do kompromisów i władczość. Gdy jakiś zespół teatralny ma z nim pracować – zwykle nie kryje strachu przed koniecznością zderzenia z dominującą naturą, o której krążą legendy. Z tych ocen wyłoniło się miano Cara Slobodana, którym od jakiegoś czasu obdarza się Słobodzianka. Dotychczas jednak środowisko frapowało się nim mniej, bo prowadził marginesowe stołeczne sceny: Teatr na Woli i zupełnie skromne Laboratorium Dramatu. Teraz, gdy w konkursie na stanowisko dyrektora jednej z perełek wśród stołecznych teatrów, Teatru Dramatycznego, prześcignął trzech innych kandydatów, w tym Pawła Łysaka, namaszczonego przez zespół placówki, wszystkie oczy zwróciły się na niego.

„Powstanie Sloboplex" – pisał w swoim blogu Jacek Poniedziałek. „Scena na Woli założona i kierowana w czasach PRL przez Tadeusza Łomnickiego zostanie teraz wchłonięta przez Teatr Dramatyczny pod dyrekcją Slobo, czyli w praktyce zlikwidowana" – dodawał. Aktorowi wtórowali krytycy, twierdząc, że dzięki władzom Warszawy mamy w stolicy pierwszy teatralny multipleks. Dramaturg Paweł Demirski ubolewał nad takim obrotem spraw: – W całym tym wydarzeniu nie razi mnie fakt, że to on został dyrektorem Dramatycznego, ale skandaliczny sposób, w jaki został wybrany. To był policzek dla środowiska. Okazało się, że warszawskimi teatrami rządzi gust kilku urzędników. Nie wiem, czy obsadzenie go w roli komisarza trzech scen jest dobrym pomysłem, nie dlatego że sobie nie poradzi, ale dlatego że Teatr Dramatyczny stanie się po prostu sceną Laboratorium Dramatu – mówił w jednym z wywiadów.

Demirski odwoływał się w swojej wypowiedzi do sytuacji, w której władze Warszawy, nie rozmawiając ze środowiskiem o jego potrzebach i inicjatywach, samodzielnie podjęły się przyjęcia kandydatury Słobodzianka, od dawna starającego się o szefowanie Dramatycznemu. Komentując ten gest, wspominano o podejrzanych ruchach urzędników, niechęci do dyskusji, subiektywnych kryteriach i zachowaniu na granicy legalności, ignorującego konkursy, procedury i poczucie przyzwoitości. Na nic lament. Kilka miesięcy później do stanowiska dyrektora dorzucono bonus – Warszawskie Spotkania Teatralne, które jednocześnie odebrano Maciejowi Nowakowi. Nieoficjalnie mówiło się, że w ten sposób ukarano Nowaka za zgodę na przeprowadzenie podczas zeszłorocznej edycji wydarzenia protestu „Teatr nie jest produktem, widz nie jest klientem", krytykującego brak przemyślanej polityki teatralnej w Warszawie i poza nią.

Jad, zawiść, trucizna

Sam Słobodzianek uważa, że przetaczająca się fala krytyki jego osoby to nie jego problem, a tych, którzy ten skandal podgrzewają. Dla niego generują tylko złą energię, jad, zawiść – trucizny, którymi – jak mówi – łatwo zatruć się samemu. Tym z drugiej strony barykady nie szczędzi mniej lub bardziej subtelnych ripost. – Jacek Poniedziałek to przykład polskiego inteligenta wygłaszającego opinie i sądy na podstawie plotek, insynuacji i donosów. Nigdy go nie widziałem na żadnej premierze w Przodowniku czy Teatrze na Woli. Gdyby cokolwiek zobaczył, prawdopodobnie można by rozmawiać o życiu i śmierci, a tak o czym? – komentował Słobodzianek, dodając, że Poniedziałek najchętniej pozamykałby wszystkie warszawskie teatry, prócz tych, w których pracują jego koledzy, i przeznaczył pieniądze na zbudowanie nowego centrum świata połączonego z wesołym miasteczkiem dla samego siebie. Podobnie ostrą opinię dyrektor wygłosił o Agnieszce Holland, twierdząc, że reżyserka zabiera głos w sprawach, które zna z drugiej ręki. – Wydawała mi się dotąd osobą poważną, a jej filmy, zwłaszcza te, które zrobiła w PRL, dość cenię – mówił. Kilka dni wcześniej Holland, oceniając decyzję o powołaniu Słobodzianka na stanowisko dyrektora Teatru Dramatycznego, uznała, że w ostatnich latach arogancja władz samorządowych w Warszawie osiągnęła monstrualne rozmiary.