Nasi posłowie uchwalili – na szczęście na razie tylko oni (pozostaje wierzyć w rozsądek Senatu i prezydenta) – że każda osoba chodząca drogą poza terenem zabudowanym musi nosić światełka odblaskowe (kamizelki lub opaski). Złamanie tych przepisów może kosztować nawet 3 tys. zł – takie są kary za wykroczenia. Ten z pozoru banalny problem pokazuje cały spadek PRL-owskiej mentalności. Skoro państwo musi się troszczyć o obywatela, aby odłożył pieniądze na starość, i zmusza go do płacenia na ZUS

(bo jest na tyle nieodpowiedzialny, że sam nie odłoży na emeryturę), to tym bardziej „musi" to robić, gdy obywatelowi grozi śmierć na drodze.

„Odpowiedzialność to coś, co powinni ponosić inni" – kpił Napoleon Bonaparte. W Polsce uczyniono z tej kpiny niemal zasadę współżycia społecznego: mniejszość ponosi odpowiedzialność za większość wyzyskiwaczy. „Być wolnym to ponosić odpowiedzialność za to, co się czyni" – zauważył Robert A. Heinlein, amerykański eseista i kultowy pisarz science fiction. Nie jesteśmy narodem wolnym, bo tylko nieliczni między Odrą a Bugiem w pełni biorą odpowiedzialność za swoje czyny i swój los. Aby się o tym przekonać, nie trzeba wcale pamiętać, że na cele socjalne III RP wydaje jedne z największych kwot na świecie, a co drugi Polak w sile wieku nie pracuje. Wystarczy wyjść z domu. Wówczas okazuje się, że nieodpowiedzialna większość wyzyskuje odpowiedzialną mniejszość.

Tymczasem prawda jest inna. „Ludzie, jeśli tylko mogą, chcą żyć i prosperować na cudzy koszt. Ta żądza ma źródło w naturze człowieka, w prymitywnym, powszechnym i niestłumionym instynkcie każącym zaspokajać potrzeby jak najmniejszym wysiłkiem" – zauważył już ponad 150 lat temu francuski ekonomista Frédéric Bastiat, jeden z twórców współczesnego liberalizmu. W tym systemie nieodpowiedzialność i niefrasobliwość kosztuje tych, którym jeszcze chce się chcieć, którzy nie łamią prawa, dbają o własne bezpieczeństwo i zdrowie. Ten rachunek za nieodpowiedzialność nielicznych płaci większość. Warto o tym pamiętać.