Ukryte prawa dłużników
Biuro Analiz Sejmowych uważa, że wprowadzenie obowiązku informowania dłużników o okresie przedawnienia długu jest niepotrzebne
Ta ustawa zawiera jedynie regulacje chroniące konsumentów przed niekorzystnymi dla nich praktykami w niektórych rodzajach umów (np. zawieranych na odległość albo poza lokalem przedsiębiorstwa). Zdaniem ekspertów z Biura Analiz Sejmowych ustawa mogłaby zostać rozbudowana o dodatkowy rozdział dotyczący reguł prowadzenia windykacji wierzytelności od konsumentów. W takiej nowelizacji w pierwszej kolejności ustawodawca musiałby zdefiniować pojęcie „windykacji". W praktyce windykacja wierzytelności prowadzona jest bowiem w dwóch trybach: przez przedsiębiorcę windykacyjnego w imieniu wierzyciela oraz przez nabycie wierzytelności przez przedsiębiorcę windykacyjnego od wierzyciela na podstawie umowy cesji i dochodzenie tej wierzytelności we własnym imieniu. „Jeśli zaś ustawodawca miałby nałożyć na firmy windykacyjne obowiązek informowania dłużnika o fakcie upływu okresu przedawnienia wierzytelności, należałoby określić, czy obowiązek ten spoczywa na przedsiębiorcach dokonujących windykacji w imieniu własnym czy także w imieniu innego podmiotu" – czytamy w analizie BAS.
Według Sobolewskiego bardziej poprawnym rozwiązaniem, pozwalającym na kompleksowe uregulowanie funkcjonowania firm windykacyjnych i ich obowiązków, byłoby uchwalenie odrębnej ustawy regulującej działalność tego typu podmiotów.
Jak to robią na świecie
We Francji zagadnienia przedawnienia roszczeń cywilnoprawnych regulowane są przez Kodeks cywilny i odrębną ustawę w sprawie reformy przedawnienia. Występuje tam także pojęcie przerwania i zawieszenia okresu przedawnienia długu. Zgodnie z francuskim prawem wierzyciel nie może w nieskończoność żądać w sądzie spłaty długu. Przedłużona bezczynność sprawia, że wierzyciel traci jakąkolwiek możliwość wniesienia pozwu przeciw swojemu dłużnikowi. Prawo francuskie daje także możliwość ponownego ustalenia terminów spłaty zadłużenia, a przepisy dotyczące umorzenia długów mają zastosowanie dopiero po tym wydłużonym terminie. Po nowelizacji kodeksu z 1989 r. możliwe jest także skorzystanie z instytucji upadłości konsumenckiej.
Taką opcję pozwala wykorzystać dłużnikom również niemieckie prawo. Podobnie jak w większości państw europejskich istnieją tam także inne mechanizmy pozwalające na wyjście z „pętli zadłużenia". Takie jak konsolidacja kredytu, negocjacje ugód z bankami, odroczenia płatności. Większość z tych instytucji opiera się jednak na dobrowolnych negocjacjach z wierzycielami. Co do zasady roszczenia cywilnoprawne w Niemczech przedawniają się po upływie trzech lat. Od tej reguły występuje jednak kilka wyjątków. Zgodnie z zapisami kodeksu przedawnieniu nie podlegają niektóre roszczenia wynikające z prawa rodzinnego. Z kolei roszczenia związane z własnością nieruchomości przedawniają się po upływie 10 lat, a roszczenia z tytułu odzyskania prawa własności i innych praw rzeczowych oraz te, które zostały potwierdzone ostatecznym wyrokiem sądowym, ulegają przedawnieniu dopiero po 30 latach.
Natomiast w Chile wszelkie zobowiązania finansowe, w tym spłata długów, kredytów, podlegają przedawnieniu już nawet po sześciu miesiącach, choć niektóre podatki podlegają przedawnieniu dopiero po 10 latach. Bieg terminu przedawnienia roszczeń nie ulega zawieszeniu ani przerwaniu w żadnym przypadku. Oznacza to w praktyce, że wierzyciel nie może odłożyć w czasie przedawnienia długu. Obowiązujący w Chile Kodeks cywilny nie przewiduje także specjalnej instytucji przedawnienia roszczeń, bez względu na przerwanie lub zawieszenie biegu przedawnienia. W sytuacji braku instytucji zawieszenia i przerwania de facto każdy ustawowy termin wiąże zatem w sposób bezwzględny. Obecnie w Chile prawo upadłościowe jest tożsame dla osób fizycznych i prawnych, jednak w Kongresie (odpowiednik polskiego Sejmu) jest w opracowaniu projekt prawny, który definiuje pojęcie „pętli zadłużenia". Może to w konsekwencji dać pewne rozwiązania dla osób fizycznych, które osiągnęły stan niewypłacalności i nie są w stanie spłacić swych długów.