Zbliżająca się uroczystość Wszystkich Świętych i następujący po niej Dzień Zaduszny bardziej niż jakiekolwiek inne dni skłaniają do refleksji nad przemijalnością ludzkiego życia. „Odwiedzając cmentarze, zapalając znicze na grobach naszych bliskich, uświadamiamy sobie, że i my kroczymy drogą ku wieczności, że nasze ziemskie bytowanie kiedyś się skończy" – mówił w ubiegłym roku abp Józef Kowalczyk, zachęcając do przeżycia uroczystości Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego w duchu modlitwy, refleksji i pamięci o zmarłych.

starepowazki.pl

To prywatna strona poświęcona warszawskim Powązkom utworzona przez Roberta Cymborskiego. Od listopada 2006 r. zajmuje się fotograficzną inwentaryzacją Starych Powązek. Autor postanowił udostępnić zgromadzone do tej pory materiały, „zachęca również do współtworzenia serwisu poprzez nadsyłanie materiałów do Wielkiej Księgi Powązek oraz artykułów prasowych i fotografii do działu »Publikacje«".

Strona jest w przygotowaniu, dlatego zanim zaczniecie szukać fotografii w internecie, polecam album wydawnictwa Bosz ze zdjęciami wybitnego fotografika Adama Bujaka. „Nekropolis" zabiera czytelnika w wędrówkę po czterech największych polskich nekropoliach. Książka przedstawia historycznie polskie cmentarze, choć dwa z nich pozostają już dziś poza granicami naszego kraju – to lwowski Łyczaków oraz cmentarz wileński na Rossie. Poza nimi w książce zaprezentowane są też warszawskie Powązki i cmentarz Rakowicki w Krakowie. Album przedstawia wspaniałe przykłady rzeźby funeralnej, nagrobki sławnych ludzi, pozwala poczuć melancholię cmentarnych alejek fotografowanych w różnych porach roku. W dzieje tych niezwykłych miejsc wprowadzają teksty świetnego znawcy tematu – profesora Jacka Kolbuszewskiego. Historyk literatury poza książkami o poezji ma w swoim dorobku opracowania na temat cmentarzy oraz Kresów. W „Nekropolis" przygląda się historii cmentarzy oraz ich zmieniającemu się znaczeniu i miejscu w przestrzeni społecznej. Z myślą o zagranicznych odbiorcach album został przygotowany w polsko-angielskiej wersji językowej.

cmentarzeswiata.pl

Na stronie znajdziemy sztukę i architekturę cmentarzy. Galeria obejmuje aż tysiąc zdjęć z nekropolii z całego świata (456 cmentarzy w 304 miastach z 53 państw!). Znajdziemy tu m.in. najpiękniejsze nagrobki, pomniki w kształcie rzeźb. Osobną podstronę zajmują nadsyłane przez internautów okolicznościowe aforyzmy i wiersze nagrobne. Oto niektóre z nich: „Kim Ty jesteś, tym ja byłem. Kim ja jestem, Ty na pewno będziesz", „Przechodniu! Tu cnej Matki spoczywają szczątki. Tu dzieci opłakują spod smutnej pamiątki. Osieroconym z Oyca znikła Matka droga. Gdy czuć umiesz, rzuć okiem i westchnij do Boga" (napis na nagrobku – cmentarz stary w Płocku), „Żyć dopiero zaczniesz, gdy umrzesz, kochając" (ks. Jan Twardowski).

Jak zapewniają twórcy, „serwis przeznaczony jest dla wszystkich miłośników niepowtarzalnego klimatu i architektury cmentarzy. I to nie tylko tych pięknych, zadbanych i uporządkowanych, ale również starych, zapomnianych i zniszczonych. Odwiedzającym stronę starają się umożliwić obcowanie z tymi unikalnymi dziełami sztuki, pomnikami ku czci osób, które odeszły, pamiątkami po nich... Nie jest ważne, czy są to miejsca ostatecznego spoczynku ludzi znanych i uwielbianych bądź już za życia znienawidzonych... tzw. »wielkich tego świata«, bo obok nich pokazują też groby zwykłych ludzi, otoczonych jedynie miłością najbliższych lub tych, o których już nikt nie pamięta".

Dzięki portalowi bez ruszania się sprzed komputera można odwiedzić cmentarze i groby w najdalszych zakątkach świata i poczuć atmosferę tych miejsc. To pozwala również poszerzyć naszą wiedzę o religiach i wyznaniach – serwis nie stawia w tej materii żadnych barier. Portal jest bezpłatny, a jego redaktorzy liczą na udział internautów w wyszukiwaniu i zamieszczaniu zdjęć nie tylko wspaniałych pomników architektury cmentarnej czy monumentalnych grobowców we wszystkich zakątkach świata. Znajdziemy tu także fotografie zapomnianych, porosłych mchem płyt nagrobnych, rozsypujących się pod wpływem czasu mogił, zatartych napisów i zardzewiałych krzyży...