W najbliższych latach na specjalne względy będą mogły liczyć firmy, które zrzeszą się w klastry, zwłaszcza gdy do współpracy dobiorą sobie partnerów z zagranicy. Wymiana specjalistów czy udział w międzynarodowych zespołach badawczych to tylko wybrane działania, które będą mogły zdobyć dofinansowanie. Przedstawiciele klastrów zyskają możliwość udziału w międzynarodowych seminariach, konferencjach, giełdach technologii i warsztatach. Klastry otrzymają także pomoc w rozwoju projektów inwestycyjnych, w tym zakup środków trwałych, a także doradztwo marketingowe i tworzenie sieci sprzedaży produktów. Jest więc o co zabiegać – warto już dziś, zanim ruszą konkursy na konkretne projekty, wypracować strategię dla swojej firmy, która w kolejnych latach czy nawet miesiącach pozwoli jej postawić prawdziwy krok milowy. „Przedsiębiorcza Polska wschodnia" to budżet na poziomie 474,4 mln euro.

Więcej pożyczek, mniej dotacji

Trzeba pamiętać, że kolejna perspektywa budżetowa to w dużej mierze pożyczki i poręczenia, a dopiero następnie dotacje. Bezzwrotna pomoc skierowana będzie głównie na takie działania, które wiążą się z większym ryzykiem, bo zakładają testowanie innowacyjnych rozwiązań. Tak czy inaczej, kolejne lata to wielka szansa dla biznesu, także tego, który dopiero raczkuje. Doceniana będzie przedsiębiorczość i kreatywność.

Przedsiębiorcy z tej części kraju będą także mogli liczyć na dofinansowanie w ramach regionalnych programów operacyjnych. Bezpośrednie wsparcie dla przedsiębiorców zostanie oparte na tzw. podejściu popytowym, a więc wdrażaniu Podmiotowych Systemów Finansowych (np. system bonowy, refundacyjny itp.). Zaletami podejścia popytowego będzie szybkie przekazywanie środków publicznych małym i średnim przedsiębiorstwom, uproszczenie procedur, większa adekwatność udzielanego wsparcia, indywidualizacja finansowych działań oraz ograniczenie wydatków na finansowanie kosztów pośrednich związanych z obsługą projektów. Na poziomie regionalnym dodatkowo planowane jest wsparcie przedsiębiorstw znajdujących się w sytuacji kryzysowej, a więc na przykład przechodzących proces restrukturyzacji (m.in. realizacja programów typu outplacement dla zwalnianych pracowników, doradztwo w zakresie zmiany profilu działalności), jak również wsparcie finansowe na rozpoczęcie działalności gospodarczej, a więc na przykład dotacje (wsparcie zwrotne i mieszane) dla osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy (w tym m.in. pożyczki, poręczenia, dotacje na spłatę odsetek, granty zwrotne).

W ramach regionalnych programów operacyjnych wsparcie będą mogły uzyskać działania związane z podniesieniem jakości zarządzania rozwojem przedsiębiorstwa (m. in. realizacja działań budujących świadomość właścicieli i kadry zarządzającej MSP na temat korzyści zarządzania rozwojem), opracowaniem modeli wykorzystywania narzędzi ICT i internetu w działalności gospodarczej (wsparcie rozwoju kompetencji cyfrowych przedsiębiorców i pracowników), poprawę efektywności systemu wczesnego ostrzegania i szybkiego reagowania przedsiębiorstw na zmiany gospodarcze (w tym m.in. stworzenie systemowych narzędzi zapobiegania sytuacjom kryzysowym przedsiębiorstw, badanie i prognozowanie dynamiki zmian gospodarczych itp.) oraz wsparcie na rzecz zwiększenia udziału MSP w rynku zamówień publicznych.

Jak widać, możliwości będzie wiele. Ważne tylko, by biedniejsze województwa naprawdę z nich skorzystały, by ogłaszane konkursy były dla przedsiębiorców atrakcyjne, a udział w nich realny, chociażby ze względu na konieczność wnoszenia wkładu własnego lub spłacania unijnych pożyczek. To duże pole do popisu także dla firm doradczych, które będą zajmować się opracowaniem wniosków o dofinansowanie oraz pomocą dla przedsiębiorców w dostosowaniu projektów do rzeczywistych możliwości określonych w warunkach poszczególnych konkursów.