Król kolei żelaznych
Jan Bloch, jeden z najbogatszych przedsiębiorców XIX-wiecznej Polski, był również znanym filantropem, pacyfistą i pierwszym polskim kandydatem do Pokojowej Nagrody Nobla
Idee zawarte w „Przyszłej wojnie…” dzięki licznym tłumaczeniom książki wywarły ogromny wpływ na ruch pacyfistyczny. W sierpniu 1898 roku Mikołaj II wydał swój słynny manifest przeciw wojnie, w którym jota w jotę powtórzył argumentację zawartą w dziele Blocha. Rok później rosyjski imperator wystąpił z inicjatywą zwołania pierwszej międzynarodowej konferencji pokojowej w Hadze. W Polsce dzieło Blocha cieszyło się umiarkowanym powodzeniem. Wpływ na to miało powszechne przeświadczenie (zresztą jak najbardziej słuszne), że właśnie wielka wojna między zaborcami i ich wzajemne wyniszczenie daje Polakom szansę na odzyskanie niepodległości.
Przejawem dojrzałego pacyfizmu Jana Blocha był projekt, który polski milioner postanowił zrealizować w Lucernie w Szwajcarii. Autor „Przyszłej wojny…” założył tam spółkę, której celem była budowa w tym mieście pierwszego na świecie Muzeum Wojny i Pokoju. Muzeum miało w przejmujący sposób pokazywać, czym tak naprawdę jest wojna i przekonywać do idei rozbrojenia. Niestety, Bloch nie doczekał dnia jego otwarcia, które miało miejsce w kilka miesięcy po jego śmierci. Pierwotnie muzeum mieściło się w budynku Shooting Festiwal Hall, w centrum miasta, potem przeniesiono je do innego obiektu, ale ostatecznie nie przetrwało I wojny światowej.
W 1901 r. Polska Akademia Umiejętności zgłosiła „Przyszłą wojnę…” do Pokojowej Nagrody Nobla. Niestety, zanim wniosek został rozpatrzony (a podobno kandydatura Blocha była jedną z najmocniejszych), ten 7 stycznia 1902 r. zmarł. Nagrodę Nobla w tej dziedzinie otrzymała jego przyjaciółka, pacyfistka Bertha von Suttner, dla której prace Blocha były wielką inspiracją i któremu poświęciła książkę „La these de Jean Bloch”.
Korzystałem z: Andrzej Żor, Jan Gottlieb Bloch (1836 – 1902). Szkic biograficzny, bloch.org.pl; Kapitalista, pacyfista, filantrop. Jan Bloch, praca zbiorowa, Wydawnictwo Trio, Fundacja im. Jana Blocha