W 1845 r. w Poznaniu, nakładem księgarni Jana Konstantego Żupańskiego, ukazała się książka o budzącym respekt tytule: „Nauka poezyi zawierająca teoryą poezyi i jéj rodzajów oraz znaczny zbiór najcelniejszych wzorów poezyi polskiéj do teoryi zastósowany”. Złożony z dwu części tom miał pełnić funkcję podręcznika dla szkół gimnazjalnych, jedynych, w których zaborcy zezwalali na omawianie dzieł literatury polskiej. W krótkiej przedmowie autor ujawniał założenia swej pracy: „Nie zapuszczając się w dowodzenie, jak ważnem jest odczytywanie i zgłębianie Poezyi krajowej, jak wielki wpływ wywiera ten przedmiot na ukształcenie i umysłu każdego człowieka, bez względu na stan i zawód praktyczny, nadmienię tylko pokrótce o zasadzie, której się w ułożeniu tej książki trzymałem. Zanim przystąpiłem do Poezyi samej, dałem ogólne wyobrażenie o Sztuce w ogólności, a to w sposób przystępny i ile możności zrozumiały dla tych nawet, którzy do przedmiotu tego mało lub wcale nie są przygotowani. Wychodząc od najprostszego wyobrażenia, które w wyrazie samym leży, usiłowałem czytelnika prowadzić z jednego stopnia na drugi, zdobywać z nim razem jedno wyobrażenie po drugiem, zapełniać próżnią tak wyrazu Sztuka jako też wiedzy tego, który do rozpoznania jej przystępuje”*. Ten rzeczowy i logicznie skonstruowany wykład wyszedł spod pióra Hipolita Cegielskiego, patrona polskiej przedsiębiorczości, gospodarki i myśli technicznej.