Pierwszy bank centralny nie został utworzony w ojczyźnie liberalnego kapitalizmu, Anglii, lecz w kraju znajdującym się ówcześnie na politycznych i gospodarczych peryferiach kontynentu: w Szwecji. Na podstawie przywileju, nadanego przez znanego u nas z „Potopu” Karola X Gustawa w 1657 r., niejaki Johan Palmstruch (1611–1671), założył prywatny bank zwany Stockholms Banco, który miał dbać o finanse królestwa. Rok po śmierci króla, w 1661 r. bankier rozpoczął, jako pierwszy w Europie, emisję papierowego pieniądza zwanego Kreditivsedlar. W intencji Palmstrucha emisja banknotów, całkowicie wymienialnych na kruszec, miała zapobiec problemom związanym z płynnością finansową banku. Nie uchroniła go jednak od spektakularnej plajty w 1668 r., papierowych pieniędzy wydrukowano bowiem więcej, niż pozwalały na to zapasy złota znajdującego się w szwedzkim skarbcu koronnym. Palmstrucha skazano na śmierć, zamieniając w drodze łaski wyrok na więzienie, w którym niefortunny bankier zmarł.