Pieniądze na renowację zabytków są dostępne głównie w programach regionalnych, wspierających rozwój lokalny w poszczególnych województwach. Pierwsze konkursy już ruszyły – aktualnie można się starać o dotacje na Mazowszu i w Małopolsce. W skali ponadregionalnej projekty związane z renowacją zabytkowych obiektów będzie można z kolei sfinansować w ramach ogólnopolskiego programu Infrastruktura i Środowisko.

Konserwacja, renowacja, modernizacja czy adaptacja historycznych obiektów i zespołów zabytkowych wraz z ich otoczeniem, umożliwiająca zachowanie dotychczasowych funkcji, a także nadanie im nowych, użytkowych, szczególnie z przeznaczeniem na cele edukacyjne albo kulturalne – takie projekty mogą zyskać dofinansowanie z funduszy regionalnych dla Mazowsza. Ogłoszony niedawno konkurs przewiduje, że poddane renowacji obiekty mogą być przeznaczone na cele komercyjne. Dotacje będzie można wykorzystać na odnowienie zabytkowych ogrodów i parków, zabezpieczenie zabytków przed zniszczeniem lub kradzieżą, a także na usuwanie barier architektonicznych dla osób niepełnosprawnych. Projekty będą musiały uwzględniać wkład własny – maksymalne dofinansowanie wyniesie bowiem 80 proc., a minimalna wartość planowanych wydatków to 100 tys. zł. Podczas przygotowywania wniosków o dotacje trzeba jednak pamiętać, że pieniądze te będą mogły być przyznane tylko na odnowienie obiektów objętych ochroną, w tym wpisanych do rejestru zabytków, uznanych za pomniki historii, parki kulturowe lub chronionych zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. To nie wszystko – wnioskujący o dofinansowanie będzie musiał udowodnić, że istnieje zapotrzebowanie na realizację proponowanego projektu. W tym celu będzie zobligowany do złożenia analizy popytu, która powinna uwzględniać m.in. charakterystykę rynku, na którym ma być realizowany projekt, czy grup docelowych, do których będzie skierowany. Dobrą wiadomością dla wnioskodawców jest szeroki zakres prac, jaki można sfinansować z dotacji. Kwalifikowane wydatki obejmą np. przygotowanie terenu pod inwestycję, prace budowlane i konserwatorskie, instalacyjne, rozbiórkowe, wykonanie termomodernizacji budynków, a nawet odnowienie lub całkowite odtworzenie okien czy dachów. O dotacje mogą się starać m.in. samorządy, kościoły, organizacje pozarządowe oraz przedsiębiorcy funkcjonujący w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Termin składania wniosków w tym konkursie upływa 2 czerwca 2016 r.