Warszawa ucieka i nikt na razie nie jest w stanie jej dogonić – komentuje Tomasz Kaczor, główny ekonomista BGK. To stolica jest siłą napędową i podwyższa statystyki dotyczące całego regionu. – Poza Warszawą jest strasznie – dodaje Kaczor. Mimo to dochody gospodarstw domowych są na Mazowszu najwyższe w kraju. W 2010 r. wyniosły ok. 1,6 tys. zł miesięcznie na osobę – wynika z ostatnich danych GUS.

Co więcej, wciąż bardzo dynamicznie rosną. W porównaniu z 2005 r. wzrosły o 70 proc. Szybszy wzrost odnotowano tylko w woj. kujawsko-pomorskim. Najniższe przeciętnie dochody osiągają mieszkańcy Podkarpacia – 907 zł na osobę. Co gorsza, mimo niskiego poziomu rosną relatywnie wolno (o 46,6 proc. w ciągu ostatnich pięciu lat).

Powoduje to ostre pogłębianie się rozwarstwienia w zamożności Polaków w ujęciu regionalnym. W 2005 r. rozpiętość między najwyższym a najniższym średnim dochodem wynosiła 42 pkt proc.; w 2010 r. skoczyła do prawie 60 pkt proc.

Dlaczego rozwarstwienie rośnie mimo sporych nakładów na jego zmniejszenie? W skrócie mówiąc, silniejsze niż fundusze pomocowe okazują się mechanizmy rynkowe. Warszawa, podobnie jak stolice innych krajów, ma wciąż ogromny potencjał wzrostu i wysysa najlepsze kadry z całego kraju. Tak silnego przełożenia na region nie mają inne wielkie miasta w Polsce – Wrocław, Kraków czy Poznań.

– To również efekt ogromnego zróżnicowania wewnątrz regionów – zauważa prof. Stanisława Golinowska. – W woj. podlaskim, w Białymstoku, młodzież ma podobne warunki startu jak w Warszawie – dostęp do pracy i dynamicznie rosnące wynagrodzenia. Ale z drugiej strony duża jest grupa osób starszych, mało aktywnych, tego nie da się przeskoczyć – mówi Golinowska na podstawie analizy przygotowanej dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.