Bawełna nie jest królem
Niewolnictwo, nie łudźmy się, nie dlatego zostało przez cywilizację Zachodu zarzucone, że jest niemoralne
Najlepszym przykładem są USA. Ich feudalne południe upadło wcale nie dlatego, że przegrało wojnę – to był tylko skutek słabości, nie jej przyczyna – ale dlatego, że nie było sobie w stanie poprawić swej ekonomiki, obciążonej ogromnymi kosztami siły roboczej.
Niewolnika trzeba było najpierw odłowić gdzieś w dalekiej Afryce, potem przewieźć go przez Atlantyk, ponosząc przy tym koszty kajdan, pensje strażników oraz strat sięgających jednej trzeciej, a nierzadko połowy transportowanych (przepraszam, że to brzmi tak bezdusznie, ale rozważamy sprawę w gospodarczym aspekcie). Wszystkie te koszty płacił nabywca niewolnika, a potem musiał jeszcze przyuczyć go do pracy, zadbać o jego dach nad głową i jedzenie, o ubranie, zorganizowanie mu czasu wolnego etc.