Najnowsza interwencja Uważam Rze

Dramaty rodzin kresowych

Krzysztof Masłoń

Historie trzech kresowych rodzin składają się na najnowszą książkę Aleksandry Ziółkowskiej-Boehm.

Aleksandra Ziółkowska-Boehm
"Lepszy dzień nie przyszedł już"
Iskry

 

Tytułowa opowieść przedstawia dramatyczne dzieje zmarłej 15 grudnia zeszłego roku Joanny Synowiec z domu Michalak, wywiezionej przez Sowietów z Szemiotówki na Polesiu 10 lutego 1940 r. Miała wtedy 10 lat, jej młodsi bracia – osiem i cztery. Zabrani zostali razem z rodzicami i 86-letnią babcią. Przywieziono ich do ostrowskiego lesopunktu w archangielskoj obłasti. Tam, po trzech tygodniach, zmarła babcia. W listopadzie 1941 r., w trakcie transportu do Uzbekistanu, zginęła matka, ojciec zaś – z odmrożeniami po tej „podróży" – przeżył jeszcze w kołchozie im Dzierżyńskiego do lutego 1942 r. Dzieciom, które niechybnie zmarłyby z głodu w sierocińcu w Ferganie, pomogła starsza dziewczyna – Polka, z którą razem dotarły do polskiego wojska. „To była brama do wolności" – mówiła pani Joanna o Krasnowodsku.

Na cmentarzu w irańskim Pahlavi został jej młodszy braciszek Henio. Ze starszym Józiem przeżyła trzy lata w Meksyku, potem Stany uchyliły drzwi dla takich jak oni. Zamieszkali w Chicago, Asia poszła do pracy, wyszła za mąż, urodziła dzieci. Józio, niestety, popadł w depresję, leczyli go elektrowstrząsami, które uszkodziły mu mózg. Odtąd był stale w szpitalach, na spotkaniach sprawiał wrażenie nieobecnego, na nic nie reagował. Tylko opiekunka powtarzała, że w nocy mówił po polsku i płakał. A pani Synowiec z dawnego życia pozostała jedna jedyna fotografia – całej rodziny. Podobno mama nie chciała, by robić zdjęcia, i odkładała fotografowanie na lepszy dzień...

Dwie pozostałe opowieści to historia rodu Jaxa Bąkowskich i ich krewnych, polskich Ormian Wartanowiczów oraz dzieje sławnego hubalczyka Romana Rodziewicza, o którym Aleksandra Ziółkowska-Boehm pisała już w trzykrotnie wydanej książce „Z miejsca na miejsce". Teraz relacjonuje m.in. wspólną z Rodziewiczem wyprawę do Anielina, w „hubalowe strony", gdzie rozpoznała go po latach żona sołtysa, u którego żołnierze często zatrzymywali się w czasie patroli.

Wstępniak

Materiał Partnera

Jak wdrożyć SAP S/4HANA?

Nowoczesne systemy informatyczne to podstawa dobrze działającego i innowacyjnego przedsiębiorstwa. Dla wielu firm wyzwaniem nie jest wybór systemu ERP, ale jego wdrożenie. Dlaczego? Musi być...

ZAMÓW UWAŻAM RZE

Aktualne wydania Uważam Rze dostępne na www.ekiosk.pl

Komentarz rysunkowy

Felietony

Ewa Bednarz

Kredyt z plastiku

Tylko część banków decyduje się na wydawanie przedsiębiorcom kart kredytowych. Znacznie chętniej oferują im dużo kosztowniejsze karty obciążeniowe

Edyta Żyła

Doradzą i przeszkolą

Znaczna część unijnych pieniędzy trafia do doradców, którzy pomagają zakładać firmy lub je rozwijać. Przedsiębiorcy mogą więc liczyć na bezpłatne szkolenia, wsparcie doświadczonych mentorów albo pomoc w przygotowaniu strategii marketingowej