Wszelkie analizy dotyczące przyszłości sceny politycznej należy zaczynać od przypomnienia, jakie emocje organizują Polaków. To nie spór wolnorynkowców z etatystami, konflikt „świata pracy" ze „światem kapitału" czy spór światopoglądu katolickiego z laickim albo spuścizny PRL z „pniem solidarnościowym". Te napięcia tylko nakładają się na główną emocję typową dla kraju postkolonialnego, jakim po kataklizmach wieku XX się staliśmy.

W sferze imponderabiliów dzieli nas konflikt tożsamości, który zwykłem określać jako podział na „tubylców" i „kreoli". Z jednej strony przywiązanie do własnej tradycji i historii, patriotyzm i szukanie wspólnoty narodowej, z drugiej dążenie do awansu przez imitowanie metropolii, warunkiem którego staje się odrzucenie własnej tradycji i roztopienie się w tożsamości cudzej, postrzeganej jako wyższa i bardziej nowoczesna. Co do sceny politycznej natomiast – kryterium jej podziału stał się sposób udzielania odpowiedzi na pytanie, również typowe dla byłej kolonii, co zrobić z postkolonialnymi elitami, które nie powstały z naturalnego awansu, ale zostały stworzone przez kolonizatora po to, aby służyć mu do tłumienia aspiracji miejscowej ludności i formowania jej według narzucanego przezeń wzoru.