Europa niemal od początku istnienia Wspólnoty Węgla i Stali szuka nowych dróg rozwoju, ekonomicznego i społecznego, które pozwolą na scementowanie kontynentalnej jedności i uczynienie integracji procesem nieodwracalnym.

Nie wystarczał wspólny rynek, należało więc stworzyć wspólne instytucje. Nie wystarczały instytucje, trzeba było postarać się o wspólną walutę. Gdy okazało się, że wspólna waluta nie jest jednak projektem tak doskonałym, jak twierdzili jej pomysłodawcy, liderzy najważniejszych państw UE zaczęli roztaczać i realizować coraz śmielsze wizje: a to prezydent Europy, wybierany w powszechnych wyborach, a to unia bankowa, a to komisarz do specjalnych poruczeń, wyposażony w prawo wetowania narodowych budżetów.

W międzyczasie unijne traktaty, już i tak opasłe, rozrastały się w tempie geometrycznym, tworząc gąszcz przepisów i regulacji, które z jednej strony liberalizowały życie gospodarcze na kontynencie, a z drugiej je paraliżowały. Z jednej strony gwarantowały obywatelskie swobody, z drugiej zaś coraz częściej je ograniczały. Każdy kolejny traktat, każdy kolejny pakt miał być tym ostatnim, definitywnym, załatwiającym za jednym zamachem wszystkie gospodarcze i polityczne problemy Unii.